Velkomen til nytt skuleår!

Pedagogisk senter ønskjer alle som arbeider med undervisning

i Fjell kommune lukke til med skulestarten og det nye skuleåret.

- og velkomen til å nytte pedsenteret! :-)

Du finner pedsenteret innerst i biblioteket på Sartor Senter.

Her kan du få lånekort og fritt låne undervisningsmateriale

som du kan nytte i eigen undervisning.

Pedsenteret har same opningstider som biblioteket.

Ta kontakt om du har spørsmål!

pedagogisksenter@fjell.kommune.no

Anne Mette :-)

Med Pollen skule til Arboretet på Milde

Arboretet og Botanisk hage ligger idyllisk til på Milde ved Fanafjorden. Her finnes

en plantesamling på mer enn 5000 planteslag. Formålene med denne samlingen er å drive forskning,

undervisning, utprøving av planter for norske forhold, samt å stimulere til økt interesse for naturfag og friluftsliv.

Med de to siste nevnte formålene for øyet, hadde Frede (fra Gode Sirklar) og jeg

med oss 5. klasse fra Pollen skole i Sund på besøk til dette unike stedet.

Men.... hva er egentlig et arboret...?

Definisjonen på et arboret er ganske enkelt " en samling med levende trær og busker".

Stiftelsen Det norske Arboret drives av Universitetet i Bergen, Landbruks- og matdepartementet,

Bergen kommune og Hordaland Fylkeskommune.

Elevene var ivrige og var slett ikke redd for å stille spørsmål eller

bidra med egne erfaringer og opplevelser.

Elevenes erfaringer og egne observasjoner som utgangspunkt for læringen er et bærende element i den praksisnære undervisningen, og vi opplevde at elevene i stor grad selv brakte viktige elementer

inn i samtalen. Da vi snakket om alderen på de ulike trærne, kom vi for eksempel inn på det at

det er forskjell på en plantes alder (for eksempel alderen på

ett tre som har stått i hagen i mange år) og på artens alder.

Bjørn Moe snakket og fortalte på en rolig og tolmodig 

måte og besvarte ivrige spørsmål.

Og hvorfor har enkelte busker pigger på de nederste bladene sine, 

mens bladene er runde og fine i kantene lenger oppe....? Jo, fordi det er

buskens måte å unngå å bli beitet på. Enkelt og genialt.

Blondehuset.

Mange flotte eiketrær pryder dette området, og noen av trærne så skikkelig

gamle ut! Men Bjørn Moe fortalte det at vi slett ikke skal la oss lure ved å anta

treets alders vurdert på stammens tykkelse. Treet vokser nemlig fortere og "legger seg ut"

når det har gode vekstforhold.

Varierte læringsmiljøer som feltarbeid i naturen beriker opplæringen og er dessuten også 

lovfestet i Kunnskapsløftet. Det er ikke vanskelig å se at slike turer som den vi hadde til Aboretet med

denne klassen gir rom for undring, nysgjerrighet og fasinasjon - og ekte læring.

Det nye arbeidslivsfaget - vi er godt i gong!

På landsbasis har 16 skuler starta eit forsøk med eit nytt fag på ungdomstrinnet; arbeidslivsfag.

Faget er eit tilbok til alle elevar på 8.trinn på desse skulane. Målet er å skape eit ungdomstrinn som tek betre hensyn til at alle elevar er ulike.

I går vitja 8.klasse ved Ulveseth skule Marine Harvest sitt oppdrettsanlegg utanfor Angeltveit.

Forsøksskulane skal ha stor innvirknad på innhaldet i faget, og her i Fjell samarbeider pedagogisk senter

og Gode Sirklar med dei tre ungdomsskulane om utviklinga i faget. I denne fasen handlar det mykje om 

å sjå korleis elevane responderar på desse korte bedriftsbesøka og om å etablere kontakt 

med lokalt næringsliv.

Det er slutt på den tida då dei ansatte på fiskeoppdretta fora laksen for hand.
Fiskematen fyk ut til merdene gjennom desse slangane..

Tanken er at elevane skal jobbe praktisk med arbeidsoppgåver henta frå yrkesfaglege 

utdanningsprogrammer i vidaregåande opplæring tilpassa ungdomstrinnet. Vår tanke er at denne

opplæringa skal foregå i tett samarbeid med dei lokale bedriftane.

Laksen er plassert i merdene etter størrelse... Den største og eldste fisken i den ytterste merden,

den yngste innerst..

Forsøket vert gjennomført av Utdanningsdirektoratet på oppdrag frå Kunnskapsdepartementet.

Ved avslutninga av forsøket i 2013 vil det bli vurdert om dette skal bli eit obligatorisk fag 

for alle ungdomsskular.

No går det 18 tonn for ut til laksen kvart døgn. På det tidspunktet kor fisken er størst kan 

det gå opp mot 40 tonn (!) for i døgnet!

Vi fekk høyre om lusetelling og lakserømming... og om korleis det er å arbeide på oppdrettet

når det er uvèr og sjøen står over merdene..

Merdene vert nøye overvaka inna frå.

- og korleis får ein eigentleg tusenvis at 5-kilos laks avgarde til slakting....?

Og kor langt ned i sjøen går merdene.....?

Det veit vi no!

Elevane dokumenterte ved å filme og ta bilete - noko som heilt klart slo
meir ann enn det å skrive stikkord i skriveboka!

Det er kamera innstallert på 10 meters djupa i alle merdene. Slik kan ein 

følgje med på kva fisken gjer på til alle døgnets tider!

På denne tida av året kjem det fòrforsyning kva veke.. Når fisken er større må oppdrettet

ha leveringar to gangar i veka..

Elevane meinte at laksefòret lukta dårleg... eg tykte at det lukta som tørrfòr til hund..

Eit par tøffingar våga seg på smaksprøve!

Timetalet i dette faget vil vere 227 årstimar over tre år - same omfang som for 

framandspråk og norsk/ engelsk fordjupning.

I tillegg vitja vi MS Siglar som låg i land ved kaien på Vindenes... Tema for dagen var "Året rundt",

og elevane fekk høyre om kva som gjekk for seg på både lakseoppdrettet og ringnotsnurparen gjennom

eit arbeidsår. Om to veker skal pedsenteret og Gode Sirklar vitje klassen og sjå korleis dei har

arbeidd i etterkant av desse bedriftsbesøka, og kva dei tenkte kring desse. Attmeldingane frå

elevane vil ha betydning for korleis vi legg opp arbeidet vårt vidare.

Takk til Marine Harvest og skippar og mannskap på Marine Harvest for god 

mottaking! Vi ser fram til vidare samarbeid!

Teikneseriar på nynorsk!

På denne nettstaden finn du teikneseriar på nynorsk! 

Her kan ein også lære å lage teinkeseriar, og i tillegg finst det mykje info om teikneseriar

og lenkar til andre, kjekke nettstader som handler om teikneseriar!

Ønskjeliste...?

Pedsenteret har no fått inn mykje ny faglitteratur!

Straks eg har klargjort bøkene for utlån, så skal eg leggje dei ut på bloggen her...

Det er ikkje berre bøker eg har fått inn - tre dvd`er om adhd er også komen inn!

Dette er eit område kor pedsenteret har hatt lite materiell...  no har det kome inn ein god del

titlar på dette emnet. Eg har særleg prioritert å finne litteratur som omhandlar jenter og adhd,

fordi mange av oss ikkje kan så mykje om kva som skiller jenter og guter på dette området...

Rett som det er får eg tips frå lærare om  kjekke bøker. Det vert eg veldig glad for, og eg vil 

oppmode dykk alle om å tipse om gode bøker eller anna materiell som pedsenteret kan ta inn.

Ha ein fin torsdag - til tross for regn og vind! :-)

Skuleposten....

...kjem FREDAG denne veka! - ikkje torsdag som vanleg.

Det er framleis tid til å tinge materiell og få det tilkøyrd denne veka!

Nye fagbøker!

Alltid kjekt å få utvida samlinga med nye fagbøker!

Her er eit knippe av dei ferskaste bøkene på pedsenteret.. 

(alle utgjeven av Universitetsforlaget i 2009)

Ruth T. Lorentzen: Å skrive i alle fag

 

 Janne Fauskanger m. fl: Å regne i alle fag

 

Lars Grongstad: Juss i skolehverdagen

 

 Leif Harboe (UiB): Norskboka.no

  

 Åse Streitlien: Hvem får ordet og hvem har ansvaret?

Om elevmedvirkning i matematikkundervisningen

  

 Lars Risan m. fl.: Håndbok for ferske forelesere

  

 Andre nye titlar:

Liv Merete Nielsen: Fagdidaktikk for kunst og handverk

Hildegunn Otnes: Å være digital i alle fag

Noko som freista.....? 

Send ein e-post til anne.lie3@fjell.kommune.no

Klimatoppmøte i skulen!

I desse dagar skal verdas land bli einige om ein klimaavtale som skal sikre at

kloden vår vert bevart til framtidige genarasjonar. Kor store klimakutt må til?

Kven skal kutte mest? Har Noreg og Kina ulike syn på korleis ei slik avtale

bør sjå ut?

Her finn du eit undervisningsprogram som legger opp til at lærarar og elevar sjølv

gjennomfører eit minitoppmøte i klasserommet, kor elevane reprsenterer utvalgte

land med ulike interessar.

Klimatoppmøte i skulen kan nyttast både i naturfag, samfunnsfag eller som eit

tverrfagleg tema og høver godt for ungdomsskulen.

Få verda inn i klasserommet! Informasjon om dette undervisningsprogrammet er

sendt ut til alle skular. Alt materiale ligg fritt tilgjengeleg på http://miljolare.no/prosjekter/klimatopp/

What teachers make!

Video til å sjå på dager kor vi lurar på kvifor vi valgte å bli lærarar....
Gløym aldri at teachers make a god dam difference!

Ver grei og forny låna dine om dei er i ferd med å gå ut på dato!

No står desember for døra med sine travle veker; juleavslutninar, kalendertrekking,

adventsstakar og pepperkakar.

Kanskje vert det også litt rydding både i klassrommet og på pulten til læraren....?

Då er det slik at materiale lånt frå pedsenteret trygt kan sendast tilbake med skuleposten

som går kvar torsdag. Legg posten frå deg i administrasjonen på skulen /bhg din, tydeleg

merka med "pedsenter", og så vil materialet bli innlevert.

Det er mogleg å låne ting over juleferien, men ver greie å be om fornying slik

at det ikkje vert raude tal på lånekontoen dykkar og utolmodige lærarkollegaer på venteliste :-)

Måtte desember bli ein triveleg månad for oss alle!

Veke 47 vert...

... ein stille veke her pedsenteret.
Eg er på konferanse heile veka og senteret vil difor vere ubetjent.
Men du kan likevel kome og låne med deg bøker og materiell!
Har du tinga lånekort kan dette hentast i skranken på biblioteket.
Har du ikkje lånekort får du også ordna dette i bibliotekskranken.

(NB! Det er kun digitalt utlån på pedsenteret no!)

Skuleposten går som vanleg - men det er kun tingingar som kjem
i løpet av denne fredagen som kjem med.

Ha ei fin veke!

Nettverkssamling for skulebibliotekarar!

Velkommen på nettverkssamling for skulebibliotekarar på Ågotnes skule 25.11 kl. 13.30- 15.30
Vi møtast i biblioteket! :-)

Forslag til kva vi skal ta for oss denne dagen kan sendast på e-post til anne.lie3@fjell.kommune.no

Vel møtt!

d & b: Del det du har, bruk det du får.

"Del og bruk 09 er eit nettverk for pedagogar, forskarar, byråkratar, bibliotekarar og andre med interesse for sosial web, IKT og skole. Del, øk og bruk din digitale kompetanse. Sammen er vi smartere!" (http://delogbruk.no)

Denne portalen er oppretta på privat initiativ av Ingunn Kjøl Wiig, norsklektor på Sandvika vgs. Målgruppa er lærarar, pedagogar, bibliotekarar og andre med tilknyting til skule og utdanning.
Mange av medlemane er framragande pedagogar og ressurspersonar innan sine fagfelt, og interessert i korleis IKT kan brukast på ein god måte i læringsarbeid.

Denne portalen blir det deltakarane gjer han til. Her kan du finna - og ikkje minst bidra med- gode ressursar.

Sjå innom: http://delogbruk.no

(Det er lov å berre kikka innom òg, ein treng ikkje nødvendigvis å registrera seg)

Nye kulturfondbøker på veg til skulebiblioteka!

Ei ny ladning bøker for barn og ungdom er på veg til skulebiblioteka,

og kjem ut til dykk med skuleposten i morgon. Forsøk gjerne å få bøkene

på hylla ganske kjapt. Kva med å lage ei lita utstilling med desse nye bøkene?

Ta kontakt om du treng

hjelp til katalogisering eller anna! Lukke til!

Smakebitar frå haustens nyheiter!

Ped. senteret har no fått inn ei rekkje nye bøker.
Her er nokre smakebitar!

"Kjønnsdiskursar i barnehagen". Forfattarane tek for seg
konkrete metodar for korleis vi kan arbeide med verdiane
likestilling og likeverd i det daglege pedagogiske arbeidet.

Bibelen på 100 minutter - bok og lydbok.



"Veiledning i tilpasset opplæring":



Boka "Kroppen i lek og læring" diskuterer barns kroppslege veremåte i lek og læring:



Så over til matematikkfaget:
"Divisjon for mellomtrinnet" og "Multiplikasjon for mellomtrinnet"
inneheldt døme, oppgåver og fasit. Bøkene er godt egna for elevar som treng øving
i desse rekneartane.





"Alfa" er ei matematikkbok for lærarstudentar, men som egnar seg godt for lærarar som
ønskjer å vite meir om notidas forventningar til matematikkfaget; frå puggeskulen har vi bevega oss mot ei oppfatning av at meistring handlar både om dugleik og forståing - og at forståinga ikkje alltid kjem først.. Det faglege aspektet har stor plass og oppgåvene inviterer til didaktisk refleksjon på fleire nivå.

Læreverket Multi komplett!

Endeleg har pedagogisk senter eit fullstendig læreverk i matematikk
for 1-7 trinn. Dei ulike forlaga tar seg god tid med å utgje lærebøker
etter den nye læreplanen, så difor har det vore fleire "hol" i rekkja
av lærebøker både her og ute i skulane.

Multi er nå på plass på hylla og kan tingast via e-post eller telefon.
(det er sjølvsagt òg mogleg å kome innom og hente det ein måtte ha bruk for! :-) )

Tips! Dei fleste nye læreverka har no kjekke og nyttige heimesider som kan nyttast av både lærar og elevar. Ofte kan ein finne oppgåver og anna som ein ikkje finn i bøkene, men som er knytta til innhald.

Velkomen til nytt skuleår!

Velkomen til pedagogisk senter!
Ped.senteret ligg i store, lyse lokaler innerst i biblioteket på Sartor Senter,
og er eit ressurstilbod til alle som arbeider i skule, barnehagar eller med
anna opplæring her i Fjell kommune.

Her finn du skulemateriell av mange slag: skuleverk, fagbøker, spesialpedagogisk
materiale, skjønnlitteratur (eg lagar klassebibliotek om du ønskjer det!), filmar, lydbøker og mykje meir! Skal du til dømes ha eit aktiv uteår med elevane dine..? Då kan du låne lavvo, gapahuk, gps`ar, fotoapparat og bålpanne.
Skal de til sjøen? Ta med håv, luper, bøtter og bestemmelsesdukar for smådyr.

Kom gjerne innom for ein kikk og ein prat! Er det noko du ønskjer at ped.senteret skal kjøpe inn?
Send tipset på e-post! Tingingar kan òg skje via e-post (pedagogisksenter@fjell.kommune.no).
Vi køyrer materiellet ut til skulen din, og henter det når du er ferdig med det...

Helsing Anne Mette

Første skulepostutkøyring...

...vert torsdag 13. august.

Sommar på pedagogisk senter!

Til trass for låg temperatur og kald nordavind
er det no sommartid på pedagogisk senter.
Vi har stengt kvar onsdag og laurdag
og i heile juli vil senteret vere ubemanna.
For dei som ønskjer å førebu seg til hausten og skulestart,
så vil sjølvbetjeningsskranken fungere som normalt.

Hugs å sende inn lånt materiale med skuleposten i dag eller neste torsdag!
Om du ønskjer å forlenge låna dine, så kan det gjerast ved ein telefon til biblioteket
eller ped.senteret - eller via ein e-post.

Ha ein riktig fin sommar!

Flinke 5. - klassingar på Landro skule!

I dag har Frede Torsheim (frå skulelab., UiB) og eg vore på skulebesøk på Landro skule.
5. klassane skulle vise oss korleis dei hadde arbeidd i etterkant av turen dei hadde til vitensenteret Vil Vite i Bergen for nokre veker sidan.

5 A og B fekk ein gratis dag på Vil Vite (inkludert buss!) mot at dei fulgte undervisningsprogrammet som Frede og eg har laga. Emnet var Vèr og elevane arbeidde med temaet i god tid i forkant av byturen, og var på det viset godt førebudd.

Kvar gruppe hadde hovudansvar for ein stasjon. Elevane skulle dokumentere arbeidet sitt med digitale fotoapparat - inga skriving på lause ark var naudsynt. Tilbake på skulen skulle bileta og filmane setjast saman til ein PowerPoint-ramsyning, og elevane imponerte stort! Dette arbeidet er heilt i tråd med målsetningane i Kunnskapsløftet.

Her er nokre få av dei mange gode bileta vi såg i dag:


Ordet "klima" tyder "å helle".

Klassane lånte nedbørsmålare frå pedagogisk senter og målte nedbøren på Landro.
Denne gruppa laga ein tilsvarande statistikk om nedbøren i Bergen - basert på
tal frå Yr.no.


Når nokon snakkar, høyrer vi andre godt etter!


Vannets krinsløp er ikkje enkelt å forstå.
Denne gruppa hadde funne ein fin skisse som syner det heile, og skreve greie stikkord til.

Undervisningsprogrammet "Vèr" er meint for mellomtrinnet. I programmet fins plan for forarbeid, oppgåver til sjølve besøket på vitensenteret og døme på korleis ein kan arbeide i etterkant av eit slikt besøk. Bøker og ein rekkje konkretiseringsmateriale (vindmålar, nedbørsmålar, digitale fotoapparat) kan lånast på pedagogisk senter.